بازنگری گونه‌های جنس ممرز Carpinus L.)) در ایران بر‌اساس نشانگر‌های مولکولی (ITS و trnh-psbA)

جنس ممرز از عناصر مهم جنگل‌های هیرکانی می‌باشد که در ارتباط با تعداد گونه‌های آن در ایران بر‌اساس نشانگرهای ریختی اختلاف نظر وجود دارد. از این رو در این تحقیق سعی در رده‌بندی گونه‌های این جنس بر‌اساس نشانگرهای مولکولی شده است. در این راستا از دو آغازگر بسیار پرکاربرد هسته‌ای (nrDNA ITS) و کلروپلاستی(trnH- psbA) استفاده گردید. DNA ی کل با استفاده از روش CTAB از برگ‌ها استخراج و بعد محصول‌های PCR شده توالی‌یابی، هم‌ردیف‌سازی و تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی با استفاده از روش‌های بیشترین صرفه‌جویی (Maximum Parsimony) با استفاده از نرم افزار PAUP*  4.b10 انجام شد. نتایج حاکی از کاراتر بودن آغازگرnrDNA ITS نسبت به trnH- psba در تفکیک و شناسایی گونه‌های این جنس بود. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که گونه‌های مختلف این جنس در دو کلاد جداگانه قرار می‌گیرند. به طوری که نمونه‌های هرباریومی ممرز با مبدأ ارسباران که تا به حال با نمونه‌های جنگل‌های خزری یک گونه پنداشته شده بود، کاملاً از یکدیگر تفکیک شده و در کلاد جداگانه‌ قرار گرفتند و احتمالاً گونه جدیدی از ارسباران ‌باشد. گونه کچف نیز با گونه لور یکسان قلمداد گردید. در واقع می‌توان گفت که تعداد گونه‌های جنس ممرز در ایران بر‌اساس مارکر ITS سه گونه و شامل ممرزهای هیرکانی، ممرزهای ارسباران و لور می‌باشد و کچف به‌عنوان یک گونه مجزا مورد تأیید قرار نمی‌گیرد. در نهایت پیشنهاد می‌شود که ممرزهای ارسباران مورد توجه گیاه‌شناسان قرار بگیرد.